Një dashuruese e ushqimit dhe e ndarjes së recetave të saj me të tjerët, Mirela Andoni është tashmë një emër i njohur i botës së kulinarisë në Shqipëri. Pasionin e saj ajo e ka ndarë edhe në ekrane, në Tring dhe Living por “Papare the Beaty of Small Things” blogu i saj i dashur, që prej emrit kuptohet lehtë se ç’do të gjesh: gatime me përbërës të thjeshtë që i ndodhen apo i kanë mbetur shtëpisë, shije të harruara nostalgjie, gatime tradicionale festive dhe, pse jo, gatime të huaja, është vendi ku e gjejmë më së shumti, bashkë me recetat e saj. Të gjitha kanë të përbashkët stilin e të servirurit në tavolinë me kaq sqimë dhe elegancë. Sfondi është gjithnjë i goditur prej Mirelës, sikurse diçitura shoqëruese me humor të hollë dhe që shpesh të mëson diçka.

Ne shkëputëm pesë nga këto receta dhe patëm dëshirë t`i sjellim në rubrikën tonë “Made in Albania”, si pjesë e trashëgimisë tonë kulinare, që Mirela e njeh aq mirë, duke çelur kështu një mini-rubrikë të re, me të cilën do të mundohemi të hedhim dritë mbi kulinarinë tonë deri në thellësi të shekujve.

Shijojini!

Tespishte ose përvëlak

Është një version midis tespishtes shkodrane dhe përvëlakut e ndarë me shumë mirësi nga chef Mondi Kikino, njohës dhe studiues i mirëfilltë i fillesave dhe evolucionit të gatesave shqiptare i cili ka mirësinë edhe t`i ndajë ato me mua here pas here.

Për recetën ju duhen:

gjalpë 100 gr

qumësht 1\2 gotëuji

kos 1,5 lugë gjelle

vaj ulliri 3\4 e gotës së ujit

sheqer 1\4 e gotës së ujit

sodë 1\2 lugës së çajit

Miell 500 gr

arra 150 gr

Tretim gjalpin dhe bashkojmë së bashku të gjitha produktet e lëngshme ( përveç miellit dhe sodës). Kur të jenë amalgamuar mirë me njëra tjetrën shtojmë miellin ku më parë kemi hedhur sodën. Përgatisim një brumë të butë, shtojmë arrat dhe shtrojmë në një tepsi me diametër  24 cm. E shtrojmë duke e shtypur me dorë që të nivelohet mirë. E presim në forma dhe e vendosim në furrë të paranxehur në temperaturën 150 °C për 50 min.

Për sherbetin

500 gr sheqer

400 ml ujë

pak lëng limoni (1 lugë gjelle)

karafil

kanellë

Ziejmë përbërësit e sherbetit për 5 minuta dhe kur tava të jetë e ftohtë i shtojmë sherbetin e nxehtë. Unë i kam shtuar  fara kardamoni dhe yll anise për më shumë aromë.

Tespishte ose përvëlak

Është një version midis tespishtes shkodrane dhe përvëlakut e ndarë me shumë mirësi nga chef Mondi Kikino, njohës dhe studiues i mirëfilltë i fillesave dhe evolucionit të gatesave shqiptare i cili ka mirësinë edhe t`i ndajë ato me mua here pas here.

Për recetën ju duhen:

gjalpë 100 gr

qumësht 1\2 gotëuji

kos 1,5 lugë gjelle

vaj ulliri 3\4 e gotës së ujit

sheqer 1\4 e gotës së ujit

sodë 1\2 lugës së çajit

Miell 500 gr

arra 150 gr

Tretim gjalpin dhe bashkojmë së bashku të gjitha produktet e lëngshme ( përveç miellit dhe sodës). Kur të jenë amalgamuar mirë me njëra tjetrën shtojmë miellin ku më parë kemi hedhur sodën. Përgatisim një brumë të butë, shtojmë arrat dhe shtrojmë në një tepsi me diametër  24 cm. E shtrojmë duke e shtypur me dorë që të nivelohet mirë. E presim në forma dhe e vendosim në furrë të paranxehur në temperaturën 150 °C për 50 min.

Për sherbetin

500 gr sheqer

400 ml ujë

pak lëng limoni (1 lugë gjelle)

karafil

kanellë

Ziejmë përbërësit e sherbetit për 5 minuta dhe kur tava të jetë e ftohtë i shtojmë sherbetin e nxehtë. Unë i kam shtuar  fara kardamoni dhe yll anise për më shumë aromë.

Recetë arbëreshe “Tepsi” – nga zona e Villa Badessa.

Shpesherë ruajtja e recetave autentike shqiptare na vjen nga arbëreshët tanë të përtejdetit dhe kjo për arsyen e thjeshtë se ata jo vetëm e kanë ruajtur gjithçka me fanatizëm por janë edhe të pandikuar nga kuzhina otomane, që përgjithësisht e dominon kuzhinën tonë, sidomos atë të Shqipërisë së Mesme.

Për brumin ju duhen:

500 gr miell

4 lugë vaj ulliri

Kripë

250 ml verë

Mbushja

1 qepë, vaj ulliri, 1 kg spinaq, kripë dhe 1 filxhan oriz

Në vaj ulliri kaurdisim qepën e grirë hollë, shtojmë spinaqin dhe orizin, e lëmë të ftohet. Brumi ndahet në dy pjesë, shtrohet peta e parë, hidhet mbushja, shtrohet peta e dytë, me thike pritet një drejtkëndësh sepse duhet të rrijë e hapur të avullojë. Formojmë zbukurime e lyejmë me qumësht dhe e pjekim në furrë të ngrohur.

Sallata “Lukova”

1 portokall

1 limon

1 qepë e kuqe

200 g ullinj

Rigon i freskët

Vaj ulliri

Kripë e piper i zi

Presim hollë agrumet pasi i kemi zhveshur nga lëkura dhe i shtrojmë në pjatë. I shtojmë qepë të prera hollë dhe ullinjtë. E marinojmë sallatën me kripë, piper të zi, rigon të freskët dhe vaj ulliri.

Byrek me arra  “Korrobec’

Gatuhet për Krishtlindje nga katolikët të cilët nuk duhet të konsumojnë produkte shtazore. Veçantia qëndron te arra e cila i jep yndyrën edhe shijen e veçantë, sidomos kur piqet. Unë e kam provuar në Fushë – arrëz edhe më ka shijuar pafund. Mund të gjeni variante me qumësht, me gjalpë, me vezë por që mendoj janë krijuar më vonë me bollëkun edhe për t`i shtuar përbërës, por ky mbetet për mua shija më e mirë.

Ky byrek ka vetëm peta të pjekura, arra të shtypura në havan, ujë të nxehtë që përvëlohen arrat, pak vaj dhe kripë.

200 g arra

50 g vaj

300  ml ujë i nxehtë

Kripë

1 pako peta të pjekura të holla

Grijmë arrat, shtojmë kripën  ujin e nxehtë. Petet e pjekura i shtron ne tave dhe i sperkat me masen. E pjekim ne furre te parangrohur per 30 me 180.

Arrat pasi shtypen në havan i shtoni kripë dhe ujë të nxehtë, e përzieni mirë që të krijohet një masë. Lyejmë tepsinë me yndyrë dhe shtrojmë petën e pjekur, hedhim vaj mbi petë dhe lëngun e arrave. Vazhdojmë kështu derisa i mbarojmë të gjitha petët. Në fund e lyejmë petën me vaj dhe e pjekim në furrë të parangrohur për 50 minuta me 170 ° sa të marri ngjyrë të artë.

Kompekai

Ëmbëlsira që na kthen pas në kohë, atëherë kur nuk kishim panetone, por ëmbëlsira me sherbet, edhe kjo ishte vërtet speciale se ishte ofertë dy në një, edhe bakllava edhe revani ose pengjire 😂😂

Kompekaji është pandispanjë e përzier me kakao dhe arra, e shtruar edhe e pjekur midis petave, e sherbetosur ashtu si i ka hije ëmbëlsirave të fundvitit.

Për një tavë të madhe si qëmoti ju duhen:

1 pako peta të gatshme

50 g gjalpë i tretur

Pandispanja:

8 vezë

8 lugë sheqer

8 lugë miell

1 filxhan çaji me arra të bluara

1 lugë gjelle kakao

Shurupi:

4 gota sheqer

3,5 gota ujë

🥣Rrihni vezët me sheqerin derisa të bëhen shkumë dhe të trefishojnë vëllimin.

🥣Në tas përzieni miellin, kakaon edhe arrat, më pas i shtoni te vezët duke e përzier me lëvizje nga lart poshtë që mos bjerë volumi.

🫓Shtroni 6 peta në tavë duke i lyer me gjalpë si edhe duke veshur anët e tavës. Shtroni pandispanjën edhe vendosni sipër 6 peta të tjera të lyera me gjalpë por pa i shtypur.

🥣Nëse keni dëshirë para se të shtroni pandispanjën vendosni një shtresë të hollë reçel.

🫓Sipër e lyeni me të verdhë veze të rrahur me pak ujë. Në furrë me 180 gradë për 40 minuta derisa të piqet plotësisht. Njëkohësisht zieni edhe shurupin.

Kompekajin e lini të ftohet pak, e prisni në copa edhe i shtoni shurupin e ngrohtë. Me këtë masë gatuhen 2 tava të vogla si në foto.

Gjak e sharm, nëse e provoni ta gatuani!